Ελκώδης Κολίτιδα

Γενικά

Η διάγνωση μιας χρόνιας νόσου, όπως η ελκώδης κολίτιδα, μπορεί να προκαλέσει ανησυχία για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στην υγεία και τον τρόπο ζωής του ασθενή.

Ωστόσο, η σύγχρονη Ιατρική και Χειρουργική μπορεί να προσφέρει λύσεις για την αποτελεσματική διαχείριση της νόσου, επιτρέποντας στους ασθενείς να ζήσουν μια υγιή και φυσιολογική ζωή.

Ο Δρ. Κωνσταντινίδης και η Χειρουργική του Ομάδα ειδικεύονται στη χειρουργική αντιμετώπιση της ελκώδους κολίτιδας με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, όπως η λαπαροσκόπηση και -κυρίως- η ρομποτική χειρουργική.

Η χρήση του υπερσύγχρονου ρομποτικού συστήματος da Vinci Xi,  στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, διασφαλίζει το βέλτιστο ιατρικό αποτέλεσμα με τον ελάχιστο δυνατό κίνδυνο τραυματισμού ιστών του ασθενή και συνεπακόλουθων επιπλοκών, έτσι ώστε η χειρουργική επέμβαση να αποτελεί πραγματικά διαβατήριο για μια φυσιολογική ζωή.

Τι είναι η Ελκώδης Κολίτιδα;

Η ελκώδης κολίτιδα  είναι μια ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος που χαρακτηρίζεται  από φλεγμονή του βλεννογόνου του παχέος εντέρου και του ορθού.

Αν και η ελκώδης κολίτιδα επηρεάζει συνήθως το χαμηλότερο μέρος του παχέος εντέρου (το ορθό), σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να εκτείνεται σε ολόκληρο το παχύ έντερο.

Η ελκώδης κολίτιδα ανήκει σε μια ομάδα ασθενειών που ονομάζονται φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, στην οποία περιλαμβάνεται, επίσης, η νόσος του Crohn.

Ποια είναι τα συμπτώματα της Ελκώδους Κολίτιδας;

Τα συμπτώματα της ελκώδους κολίτιδας εξαρτώνται από τη σοβαρότητα της φλεγμονής και το μήκος του παχέος εντέρου που επηρεάζεται από τη νόσο.

Σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια φλεγμονή, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• αιμορραγία από το ορθό
• διάρροια
• ήπιες κράμπες στην κοιλιά
• ακράτεια
• δυσφορία κι αίσθηση ότι δεν έχετε εκκενώσει πλήρως το ορθό μετά από κίνηση του εντέρου

Όταν υπάρχει πιο σοβαρή φλεγμονή, οι ασθενείς εκδηλώνουν συχνά:

• πυρετός
• αφυδάτωση
• σοβαρό κοιλιακό πόνο
• απώλεια βάρους και όρεξης

καθυστέρηση της ανάπτυξης (σε παιδιά και εφήβους)

Ποια είναι τα αίτια της Ελκώδους Κολίτιδας;

Τα αίτια που προκαλούν την ελκώδη κολίτιδα εξακολουθούν να είναι ελάχιστα κατανοητά.

Σύμφωνα με τις επικρατούσες θεωρίες, οι αιτίες μπορεί να περιλαμβάνουν αλληλεπίδραση μεταξύ:

• τη μοναδική γενετική σύνθεση ενός ατόμου
• περιβαλλοντικούς παράγοντες και

ειδικά χαρακτηριστικά του ανοσοποιητικού συστήματος του ασθενούς

Πώς συνδέεται η Ελκώδης Κολίτιδα με τον Καρκίνο του Παχέος Εντέρου;

Η ελκώδης κολίτιδα είναι γνωστό ότι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου. Όσοι έχουν νοσήσει με ελκώδη κολίτιδα για μεγάλο χρονικό διάστημα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.

Στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η πιθανότητα εκδήλωσης καρκίνου του παχέος εντέρου αρχίζει να αυξάνεται λίγα χρόνια μετά την έναρξη των συμπτωμάτων της ελκώδους κολίτιδας.

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι μια σπάνια επιπλοκή και πιστεύεται ότι μπορεί να προληφθεί με βάση τον έλεγχο της φλεγμονής του παχέος εντέρου και τακτικές εξετάσεις κολονοσκόπησης, με τις οποίες ανιχνεύονται εγκαίρως τυχόν προ-καρκινικές αλλοιώσεις.

Πώς γίνεται η διάγνωση της Ελκώδους Κολίτιδας;

Η υποψία για ελκώδη κολίτιδα προκύπτει με βάση τα συμπτώματα σε μια φυσική εξέταση από ιατρό, αλλά η επιβεβαίωση της διάγνωσης απαιτεί σειρά εξετάσεων, όπως:

• Αιματολογικός έλεγχος. Πραγματοποιείται συχνά για να αναζητηθούν δείκτες φλεγμονής ή αναιμίας (χαμηλός αριθμός ερυθρών), αν και αυτές οι εξετάσεις μπορεί να είναι φυσιολογικές σε ασθενείς με ήπια ασθένεια.
• Εξετάσεις κοπράνων. Πραγματοποιούνται για να αναζητηθούν ενδείξεις εντερικής λοίμωξης.
• Ενδοσκοπικός έλεγχος. Συνήθως πραγματοποιείται κολονοσκόπηση ή ευέλικτη σιγμοειδοσκόπηση σε ασθενείς με συμπτώματα για να επιβεβαιωθεί τη διάγνωση.

Πώς αντιμετωπίζεται η Ελκώδης Κολίτιδα;

Η θεραπεία της ελκώδους κολίτιδας επικεντρώνεται γενικά σε δύο ξεχωριστούς στόχους:

• την πρόκληση ύφεσης της νόσου και
• τη διατήρηση της ύφεσης (αποτροπή υποτροπής)

Ανάλογα την περίπτωση, η θεραπευτική αντιμετώπιση μπορεί να είναι συντηρητική, με τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής.

Ωστόσο, σε περίπτωση που η νόσος και η συνεπακόλουθη ζημιά στο παχύ έντερο είναι εκτεταμένη κι αν οι ασθενείς δεν ανταποκρίνονται στα φάρμακα ή ανησυχούν ή έχουν μη αποδεκτές παρενέργειες από φάρμακα, τότε η αντιμετώπιση της ελκώδους κολίτιδας γίνεται χειρουργικά.

Η πιο συνηθισμένη χειρουργική επέμβαση είναι η κολεκτομή.

Υπάρχουν δυο τύποι κολεκτομής ανάλογα με το αν αφαιρείται ολόκληρο το παχύ έντερο και το ορθό ή ένα τμήμα αυτών:

• Oλική κολεκτομή: Στην ολική κολεκτομή αφαιρείται ολόκληρο το παχύ έντερο και το ορθό (πρωκτοκολεκτομή) και γίνεται ειλεοπρωκτική αναστόμωση, ενώνεται δηλαδή το λεπτό έντερο με τον πρωκτό (Ileal Pouch Anal Anastomosis). Σε κάποιες, σπάνιες πλέον, περιπτώσεις γίνεται μόνιμη τελική ειλεοστομία (παρά φύση έδρα).
• Μερική κολεκτομή: Στη μερική κολεκτομή αφαιρείται μόνο το τμήμα του εντέρου όπου εντοπίζεται το πρόβλημα. Ανάλογα με το τμήμα του εντέρου που αφαιρείται, διακρίνονται η τμηματική, η αριστερή ή δεξιά κολεκτομή και η σιγμοειδεκτομή.

Η κολεκτομή μπορεί να γίνει με ανοικτό χειρουργείο, λαπαροσκοπικά ή με τη χρήση ρομποτικού συστήματος.

Οι κλασικές «ανοικτές» κολεκτομές είναι ιδιαίτερα τραυματικές επεμβάσεις, διότι ο χειρουργός είναι αναγκασμένος να πραγματοποιήσει μια μεγάλη τομή στην κοιλιά.

Έτσι, το «χειρουργικό τραύμα» είναι σημαντικό και οι ασθενείς αντιμετωπίζουν μια συχνά μεγάλη και δύσκολη περίοδο ανάρρωσης.

Γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει σε εξειδικευμένα κέντρα οι κολεκτομές να πραγματοποιούνται με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, όπως η λαπαροσκόπηση και η εξέλιξή της, η ρομποτική χειρουργική.

Λαπαροσκοπική Κολεκτομή

Τι είναι η Λαπαροσκοπική Κολεκτομή;

Στις λαπαροσκοπικές κολεκτομές, ο χειρουργός κάνει 4 ή 5 μικρές τομές μισού εκατοστού και όλη η επέμβαση εκτελείται μέσα από στενούς σωλήνες, από όπου εισάγονται τα εξειδικευμένα λαπαροσκοπικά χειρουργικά εργαλεία.

Το λαπαροσκόπιο, ένα μικροσκοπικό τηλεσκόπιο συνδεδεμένο με μια βιντεοκάμερα, εισέρχεται μέσα από έναν σωλήνα ενός εκατοστού και επιτρέπει στον χειρουργό να βλέπει τα εσωτερικά όργανα του ασθενούς σε μεγέθυνση στην οθόνη μιας τηλεόρασης.

Μία από τις μικρές τομές μεγαλώνει 4-6 εκατοστά στο τέλος της επέμβασης προκειμένου να εξέλθει το τμήμα του εντέρου που έχει αφαιρεθεί.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Λαπαροσκοπικής Κολεκτομής;

Η λαπαροσκοπική κολεκτομή χαρακτηρίζεται από όλα τα πλεονεκτήματα των ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών, όπως:

• μικρότερο χειρουργικό τραύμα
• ελάχιστη απώλεια αίματος
• ταχύτερη λειτουργία του εντέρου
• λιγότερος μετεγχειρητικός πόνος
• βέλτιστο αισθητικό αποτέλεσμα
• συντομότερη παραμονή στο νοσοκομείο
• ταχύτερη επιστροφή σε μια δίαιτα στερεής τροφής
• συντομότερη επάνοδος στις καθημερινές δραστηριότητες

Τι είναι η Ρομποτική Κολεκτομή;

Η ρομποτική κολεκτομή αποτελεί εξέλιξη της λαπαροσκοπικής κολεκτομής με την υποβοήθηση ρομποτικού συστήματος, το οποίο αποτελείται από ένα εξελιγμένο χειρουργικό ρομπότ (da Vinci Xi) και μια κονσόλα, στην οποία κάθεται ο χειρουργός.

Πλοηγώντας από την κονσόλα τους ρομποτικούς βραχίονες, ο χειρουργός πραγματοποιεί πάλι μικροτομές των 5-7 χιλιοστών, ωστόσο, το χειρουργικό πεδίο είναι πλέον σταθερό και τρισδιάστατο και ο χειρουργός έχει τεράστιο βαθμό ελευθερίας στη κίνηση των χειρουργικών εργαλείων.

Τα ρομποτικά χειρουργικά εργαλεία είναι μικρότερα και επιτρέπουν ευκολότερη πρόσβαση σε δύσκολες ανατομικά περιοχές.

Επιπρόσθετα, με τη ρομποτική κoλεκτομή η ενδοκοιλιακή κατασκευή αναστομώσεων (συνένωση του εντέρου μετά την αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος) πραγματοποιείται με μεγαλύτερη άνεση και ασφάλεια απ’ ότι στη λαπαροσκόπηση.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της Ρομποτικής Κολεκτομής;

Η ρομποτική κολεκτομή ενσωματώνει όλα τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής κολεκτομής προσφέροντας επιπλέον δυνατότητες στο χειρουργό.

Ο χειρουργός κάθεται σε μια ειδική κονσόλα, χωρίς να κουράζεται, από την οποία ελέγχει τους ειδικούς, ρομποτικούς βραχίονες που πραγματοποιούν την επέμβαση.

Οι βραχίονες έχουν παροιμιώδη ακρίβεια, ευελιξία και σταθερότητα στις κινήσεις τους, ενώ παράλληλα έχουν δυνατότητα πρόσβασης ακόμα και στα πιο δυσπρόσιτα σημεία της κοιλιάς.

Σε αυτό βοηθά η τρισδιάστατη απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου και σε μεγάλη ψηφιακή μεγέθυνση  με υψηλή ανάλυση που έχει στην οθόνη της κονσόλας ο χειρουργός, σαν να βρίσκεται μέσα στο σώμα του ασθενή!

Με αυτόν τον τρόπο, ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος τραυματισμού υγιών ιστών κι οργάνων κατά την επέμβαση συμβάλλοντας στην ταχύτερη επούλωση κι ανάρρωση του ασθενή.

Λόγω της ευχέρειας κινήσεων και της τρισδιάστατης απεικόνισης, το ρομποτικό σύστημα Da Vinci Xi HD, είναι πραγματικά χρήσιμο σε συγκεκριμένες φάσεις της κολεκτομής (κινητοποίηση εντέρου, έλεγχος αγγείων, χειρισμοί εντός μιας στενής πυέλου, ενδοκοιλιακή συρραφή αναστομώσεων και αναγνώριση των νευρικών πλεγμάτων).

Υπάρχουν περιπτώσεις που μια κολεκτομή δεν μπορεί να γίνει ρομποτικά;

Σε έναν πολύ μικρό αριθμό ασθενών ενδέχεται να μην είναι δυνατόν να εφαρμοστεί λαπαροσκοπική/ρομποτική κολεκτομή.

Παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες για πραγματοποίηση ανοιχτής επέμβασης είναι:

• η παχυσαρκία
• το ιστορικό προηγούμενων πολλαπλών επεμβάσεων στην κοιλιά, που ίσως έχουν δημιουργήσει πολλές συμφύσεις,
• αιμορραγικά προβλήματα κατά τη διάρκεια της επέμβασης και
• η αδυναμία λήψης καθαρής εικόνας των οργάνων

Ποια είναι η μετεγχειρητική πορεία των ασθενών;

Mετά τη λαπαροσκοπική/ρομποτική κολεκτομή, ο ασθενής σηκώνεται και περπατά την επόμενη κιόλας ημέρα. Αυτό, μειώνει τους μυϊκούς πόνους και βοηθά σημαντικά την αναπνευστική λειτουργία.

Την τρίτη μετεγχειρητική ημέρα σιτίζεται και εξέρχεται από το νοσοκομείο πολύ σύντομα. Είναι έτοιμος να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες σε δέκα ημέρες περίπου.

Γιατί να επιλέξω τον Δρ. Κωνσταντινίδη;

Ο Δρ. Κωνσταντινίδης και η Χειρουργική του Ομάδα έχουν τεράστια εμπειρία στην αντιμετώπιση της ελκώδους κολίτιδας κι όλων των καλοηθών παθήσεων του εντέρου.

Ο Δρ. Κωνσταντινίδης συνεργάζεται με ιατρούς όλων των συναφών ειδικοτήτων, όπως Αναισθησιολόγοι, Παθολογοανατόμοι, Γαστρεντερολόγοι, που είναι όλοι πρωτοπόροι επιστήμονες και διακρίνονται για το ιατρικό τους έργο.